PREVEZE DENİZ SAVAŞI
Barbaros Hayreddin Paşanın Akdeniz’deki faaliyetleri Papalık, Venedik, Almanya, İspanyanın katıldığı bir Haçlı ittifakı oluşturmuştu. Bu itibarla Osmanlılarda 1537-38 kışını donanmada büyük hazırlıklarla geçirdiler. Hazırlıkları tamamlanan Osmanlı donanması 7 Temmuzda Haliçden Barboros Hayreddin Paşa 40 gemi ile çıktı. Hayreddin Paşa Düşman donanma komutanı Andrea Doria’nın Hindistan’dan mallarını getiren Salih Reise yardım nedeni ile donanmanın tamamı yapılmadan 40 gemi ile çıkmıştır ve yapılan donanmanın arkasından gönderilmesini istemiştir. Bu sırada Hayreddin Paşaya üç bin yeniçeri ve bazı sancak beyleri katıldı. Hayreddin Paşa Ege’de bazı fetihlerde bulunduktan sonra İstanbul’dan tamamlanan donanmanın gelmesi ile Salih Reisi alıp Prevezeye yöneldi. Yolda Girit adasını kuşatıp bir hayli kürekçi ve asker aldı. Bu sırada Haçlı ittifakı da git gide güçleniyordu. Muazzam bir donanma oluşturmuşlardı. Haçlıların başı Andrea Doria Preveze kalesini kuşatma altına aldığını haberini alınca Barbaros Turgut reisi 20 gemi ile gönderdi. Turgut Reis Zanta’daki 40 gemilik filoyu gördü ve dönüp Barbaro’sa haber verdi Zanta’daki donanmada Andrea Doria haber verdi bunun üzerine Andrea doria kuşatmayı kaldırıp donanmasını toplamaya kuzeye çekildi. Haçlı donanması Korfu civarında toplanarak, Osmanlı donanmasını nasıl yeneceklerini planladılar Kara harekatından vazgeçildi. Haçlı ordusu 302 gemiden oluşuyordu . Türk donanması ise 122 gemiden oluşuyordu. Bu savaşta Osmanlı donanmasının merkezde Barboros Hayreddin Paşa, sağ kanatta Salih Reis, Sol kanatta Seydi ali Reis, İhtiyat kuvvetlerinde Turgut, Murad, Sadık, Güzelce reisler vardı. Haçlı donanmasında başta Andrea doria ve Venedikli Marco Grimari, Vicent Capollo bulunuyordu. Osmanlıda Gemilere üçer top verilip Hilal şeklinde nizama sokuldu. Rüzgar haçlıların arkasından esiyor Osmanlı donanmasına hareket ettirmiyordu. Şayet böyle devam ederse Osmanlı donanması mahvolurdu. Bunun üzerine Kuran Ayetleri yazılıp denize döküldü ve Rüzgar yön değiştirdi. Savaş Başladı ilk önce Haçlılardan büyük bir kanyon ayrılarak top atmaya başladı Osmanlı donanması şiddetli top atışlarıyla gemiyi harabeye çevirdi. Hayreddin Paşa önce sağ kola saldırmak istedi düşman bunu fark edip sol koldan arkalarına geçip iki ateş arasında bırakmak istiyordu. Hayreddin Paşa bunu farkedip manevra yaparak düşman kadırgalarına saldırdı. Kadırgalar Barçaların arkasına kaçtılar. Hayreddin Paşa onları bırakıp Sol kola saldırdı. sonra kadırgalar gene çıktı onlara saldırınca gene kaçtılar. Barbaros Düşman kadırgalarını Barçalardan ayırmadan cenk edemiyceğini anlamıştı. Ardından Barçalara saldırdı. ortalarından geçip kadırgalara ulaştı. Düşman Osmanlının yağma ve talan yapcağını düşündü ve kendileri bu arada etraflarını sarabilecekti. Ancak öyle olmadı Osmanlı askeri yağmaya girmeden saldırdı Haçlı askerleri korkup sandallara binerek kaçtı Bunu gören düşman komutanı Andrea doria gemilerin ışıklarını kapatıp kaçtı. Bu savaşta zarar görmemiş düşman gemisi kalmadı. Akdeniz’in hakimiyeti Türklerin oldu.
Kaynak: Ahmet ŞİMŞİRGİL, Kayı 4 ufukların padişahı kanuni, 17.baskı, Nisan2016